Kategorie:
Aktualizacja:
Współpraca z partnerami zagranicznymi otwiera przed przedsiębiorcami nowe możliwości, ale niesie też ryzyko – zwłaszcza wtedy, gdy kontrahent przestaje regulować swoje zobowiązania. Egzekwowanie należności poza granicami kraju to wyzwanie, które wymaga nie tylko znajomości prawa, ale i cierpliwości.
Największą barierą w dochodzeniu roszczeń od firm spoza Unii Europejskiej jest różnorodność systemów prawnych oraz ograniczona skuteczność polskich wyroków za granicą. Zanim wierzyciel odzyska pieniądze, często musi przejść dodatkową procedurę uznania wyroku w państwie, w którym dłużnik ma swój majątek.
Jeśli kontrahent mieści się w UE, warto skorzystać z tzw. Europejskiego Nakazu Zapłaty – procedury unijnej opartej na Rozporządzeniu (WE) nr 1896/2006. Pozwala szybko i efektywnie dochodzić bezspornych roszczeń pieniężnych w innych państwach członkowskich, bez potrzeby specjalnego uznawania orzeczenia krajowego.
Jak działa?
- Złożenie pozwu:
„Powód składa pozew o wydanie europejskiego nakazu zapłaty przy użyciu formularza A (…)”(art. 7 ust. 1). - Termin rozpoznania przez sąd:
„Sąd powinien zbadać, czy spełnione zostały wymagania (…) i zwykle w terminie 30 dni od złożenia pozwu wydaje europejski nakaz zapłaty”(art. 12 ust. 1). - Sprzeciw dłużnika:
„Pozwany może wnieść sprzeciw wobec europejskiego nakazu zapłaty do sądu pochodzenia, przy użyciu formularza F (…) w terminie 30 dni od doręczenia nakazu”(art. 16 ust. 2). - Wykonalność nakazu:
„Jeżeli w terminie określonym w art. 16 ust. 2 nie zostanie wniesiony sprzeciw (…) sąd pochodzenia uznaje europejski nakaz zapłaty za wykonalny”(art. 18 ust. 1). - Skuteczność w innych państwach UE:
„Europejski nakaz zapłaty, który stał się wykonalny w państwie członkowskim pochodzenia, jest uznawany i wykonywany w innych państwach członkowskich bez potrzeby stwierdzania wykonalności”(art. 19).
Gdy kontrahent działa poza Unią, warto zadziałać prewencyjnie oraz znać międzynarodowe instrumenty prawne:
- Konwencja haska (2005) o umowach jurysdykcyjnych
Pozwala z góry w umowie ustalić, który krajowy sąd będzie rozstrzygał spór – to klucz do uniknięcia późniejszej zamieszki z jurysdykcją.
- Konwencja nowojorska (1958) – uznawanie wyroków arbitrażowych
Umożliwia szybkie i szerokie wykonanie orzeczeń arbitrażowych w krajach-sygnatariuszach. Polska stosuje tę Konwencję zgodnie z przepisami Kodeksu postępowania cywilnego – w szczególności z częścią o umowach arbitrażowych i ich wykonaniu.
Co robić?
- Zadbaj o dobrą umowę– klauzule jurysdykcyjne lub arbitrażowe dają realne zabezpieczenie.
- W przypadku UE– skorzystaj z postępowania ENZ, by uniknąć długiego procesu uznania orzeczenia.
- Poza UE– postaw na arbitraż i egzekucję na podstawie Konwencji nowojorskiej.
- Działaj szybko– każda zwłoka osłabia możliwość odzyskania środków.
- Nie zapominaj o dokumentach– to podstawa zarówno w sądzie, jak i w urzędzie skarbowym przy odpisach.
Dochodzenie należności od zagranicznych podmiotów nigdy nie jest proste, ale dzięki właściwym narzędziom prawnym i dobrze przygotowanej umowie odzyskanie pieniędzy jest możliwe. Najważniejsze to działać sprawnie i nie pozostawiać sprawy własnemu biegowi – bo w przypadku długów czas zawsze działa na korzyść dłużnika.
Przeczytaj także
Rozwój usług finansowych online spowodował gwałtowny wzrost liczby platform inwestycyjnych, oferujących rzekomo szybkie zyski na rynku forex, kryptowalut czy kontraktów CFD. Niestety, część z nich działa w sposób nieuczciwy, nierzadko stanowiąc klasyczne oszustwo. Klienci, którzy przekazali środki takim podmiotom, często stają przed pytaniem: czy istnieje realna możliwość ich odzyskania? Fałszywe platformy inwestycyjne zazwyczaj funkcjonują bez […]
Działalność nierejestrowana to drobna działalność zarobkowa, która nie wymaga rejestracji firmy w CEIDG i dopełniania formalności związanych z prowadzeniem tradycyjnej firmy, pod warunkiem, że miesięczny przychód nie przekroczy 75% minimalnego wynagrodzenia (w 2025 roku jest to 3499,50 zł brutto) oraz że w ciągu ostatnich 60 miesięcy nie prowadzono działalności gospodarczej. Pozwala na legalne sprzedawanie towarów […]
